Zdarzenia z udziałem pyłów

Zdarzenia zarejestrowane w 2022 roku

Procesy technologiczne odbywające się na zakładach produkcyjnych bardzo często generują powstawanie pyłów. Dzieje się tak np. w efekcie szlifowania, mielenia, przesiewania itp. Unoszące się w powietrzu lub osadzające się na maszynach pyły znacznie zwiększają ryzyko zagrożenia wybuchowego. I choć świadomość z tego zakresu jest coraz większa, to statystyki twardo pokazują, że w wyniku incydentów związanych z udziałem palnych/wybuchowych pyłów rocznie nadal giną dziesiątki ludzi.

Zdarzenia zarejestrowane w 2021 roku

Zdarzenia z udziałem pyłów na świecie w 2022

W 2022 roku wybuch i następujący po nim pożar pyłu w kopalni w Amasrze w Turcji wpłynął na dane bardziej niż jakikolwiek inny tego typu incydent. Tylko to jedno zdarzenie odpowiada za ponad 84% ofiar śmiertelnych w tym roku (41 osób). Dlatego dla zachowania przejrzystości pozostałych danych ten incydent został usunięty z powyższego wykresu.

Spośród pozostałych przypadków obrażeń aż 84% zostało spowodowanych eksplozjami, a 16% pożarami. W przypadku ofiar śmiertelnych, trzy były wynikiem eksplozji, a cztery wynikiem pożaru. Wśród najpoważniejszych incydentów 2022 roku należy wymienić:

• Eksplozja w fabryce – 2 osoby zabite i 9 rannych (Kakinada, Indie)
• Eksplozja w fabryce – 2 osoby ranne i szkody o wartości 2 mln dolarów (Peoria, IL)
• Pożar huty stali – 2 osoby zabite i 4 rannych (Misrata, Libia)
• Deflagracja wapienników – 5 osób rannych (Menden, Niemcy)

Materiały związane z incydentami

Z danych dotyczących zdarzeń w ujęciu globalnym wynika, że produkcja spożywcza i produkcja drewna stanowiły prawie 74% przypadków pożarów i eksplozji, a w efekcie tych zdarzeń zarejestrowano 29,2% rannych i 10,4% ofiar śmiertelnych. Z kolei węgiel był najbardziej śmiercionośnym materiałem, odpowiadającym za 28 przypadków obrażeń i ponad 40 ofiar śmiertelnych. Jest to w dużej mierze spowodowane m.in. katastrofalnym wybuchem w kopalni, a następnie pożaru w Turcji.

Dwie ofiary śmiertelne pyłu metalowego w tym roku to efekt pożaru stalowego odpylacza w Libii. Dwie osoby zostały ranne w wyniku eksplozji pyłu tytanowego oraz wybuchu pyłu tytanowego. W kategorii „inne” 11 osób poniosło obrażenia w trzech różnych wybuchach – jedna została ranna w eksplozji z udziałem pyłu z gumy piankowej, jedna w eksplozji pyłu celulozowego, a dziewięć poniosło szkody w wyniku wybuchu pyłu asfaltowego.

Branże związane z incydentami

Jak wynika z danych historycznych, branże takie jak przetwórstwo drewna, produkcja z drewna, działalność rolnicza oraz produkcja żywności stanowiły dużą część wszystkich zdarzeń związanych z pożarami i wybuchami pyłów. Od 2017 roku drewno i produkty drzewne stanowiły od 19% do 28% incydentów, podczas gdy działalność rolnicza i produkcja żywności stanowiły od 33% do 50%.

Jak wynika ze szczegółowego podziału zdarzeń, dla branż do kategorii „inne” zaliczono m.in. celulozowo-papiernicze, etanolowe, szkoły średnie i obiekty edukacyjne.

Branże nie wyodrębnione w szczegółowym podziale obejmują wyroby gumowe, wyroby trawnikowe, wyroby grafitowe, produkty węglowe, opakowania spożywcze, farmaceutyczne, mieszkaniowe, tworzywa sztuczne i utylizację odpadów.

Rolnictwo i przetwórstwo spożywcze, obróbka metali i energetyka stanowiły odpowiednio 22%, 16% i 6% urazów. Przeładunek węgla odpowiadał za 19% wypadków i 84% ofiar śmiertelnych w tym roku, głównie z powodu tragicznych wydarzeń w Turcji.

Urządzenia oraz przyczyny incydentów

W 2022 r. odpylacze wykazały najwyższy odsetek udziału w incydentach z pyłem palnym – zgłoszono 40 pożarów i 10 eksplozji. To wyższy wynik niż w raportach z lat 2019 – 2021, w których stwierdzono, że odpylacze miały jeden z najwyższych odsetek występujących incydentów.

Spośród zdarzeń z udziałem określonego urządzenia, odpylacze miały największy udział w wypadkach w 2022 r. Spośród incydentów z innym sprzętem to silosy magazynowe i suszarnie były przyczyną dużej części tegorocznych wypadków. Aż 30 incydentów spowodowane było eksplozją lub pożarem przenośników kubełkowych.

	Pożary	Wybuchy	Ranni	Ofiary
Odpylacze	40	10	15	5
Silosy magazynowe	35	10	13	0
Inne składowanie	8	2	0	0
Suszarnie	39	5	4	0
Przenośniki kubełkowe	24	6	14	2
Inne	11	8	11	1
Brak danych	6	9	32	41
Łącznie	163	50	89	49

Incydenty, w przypadku których nie podano szczegółowych informacji odnośnie sprzętu, stanowiły jedynie 7% wszystkich zgłoszeń. Stanowiły one jednak 36% wszystkich tegorocznych rannych i aż 84% zgłoszonych ofiar śmiertelnych. Głównym tego powodem był wybuch tureckiej kopalni.

Wszystkie dane pochodzą z raportu – „COMBUSTIBLE DUST INCIDENT REPORT 2021” dostępnego tutaj: Combustible Dust Incident Report Summary – Dust Safety Science