Strefy zagrożenia wybuchem
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji obowiązek wyznaczenia stref zagrożenia wybuchem spoczywa na inwestorze, projektancie lub użytkowniku decydującym o procesie technologicznym, w ramach przeprowadzanej oceny zagrożenia wybuchem. Natomiast, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki obowiązek dzielenia przestrzeni zagrożonych wybuchem na strefy spoczywa na pracodawcy, w ramach przeprowadzanej oceny ryzyka wybuchu.
Wyznaczanie stref zagrożenia wybuchem jest procesem złożonym i wymaga od osób podejmujących się tego zadania znajomości odpowiednich norm, standardów technicznych czy rozporządzeń, pomiędzy którymi często występują pewne zależności, ale i rozbieżności. W przypadkach, gdzie zastosowanie mają jednocześnie różne wytyczne ważne jest, aby zachować odpowiednią hierarchię w ich stosowaniu i konsekwentnie trzymać się wybranej drogi.
Zasadniczo, klasyfikacja stref zagrożenia wybuchem, z uwzględnieniem prawdopodobieństwa i czasu występowania atmosfery wybuchowej, przedstawia się następująco:
- strefa 0 – przestrzeń, w której atmosfera wybuchowa zawierająca mieszaninę z powietrzem substancji palnych w postaci gazów, par, mgieł, występuje stale, często lub przez długie okresy
- strefa 1 – przestrzeń, w której atmosfera wybuchowa zawierająca mieszaninę z powietrzem substancji palnych w postaci gazów, par, mgieł, może czasami wystąpić w trakcie normalnego działania
- strefa 2 – przestrzeń, w której atmosfera wybuchowa zawierająca mieszaninę z powietrzem substancji palnych w postaci gazów, par, mgieł, nie występuje w trakcie normalnego działania, a w przypadku wystąpienia, utrzymuje się przez krótki okres
- strefa 20 – przestrzeń, w której atmosfera wybuchowa w postaci obłoku palnego pyłu w powietrzu występuje stale, często lub przez długie okresy
- strefa 21 – przestrzeń, w której atmosfera wybuchowa w postaci obłoku palnego pyłu w powietrzu może czasami wystąpić w trakcie normalnego działania
- strefa 22 – przestrzeń, w której atmosfera wybuchowa w postaci obłoku palnego pyłu w powietrzu nie występuje w trakcie normalnego działania, a w przypadku wystąpienia, utrzymuje się przez krótki okres
Należy pamiętać, że podczas klasyfikacji stref zagrożenia wybuchem, a także przy określaniu ich zasięgu, konieczne jest uwzględnienie wszystkich czynników (rozwiązań technicznych i organizacyjnych), które oddziałują na obszar występowania atmosfery wybuchowej. Przykładowo, do czynników zmniejszających częstotliwość i/lub zasięg występowania atmosfery wybuchowej można zaliczyć:
- stosowanie układów lokalnego odpylania
- przeprowadzenie czynności porządkowych
- zapewnienie odpowiedniej wentylacji wyciągowej
- przeprowadzanie kontroli szczelności
- stosowanie stacjonarnych systemów detekcji
- inertyzacja/zobojętnianie atmosfery wybuchowej, itp
Strefy zagrożenia wybuchem – rozporządzenie
Obowiązek wyznaczenia stref zagrożenia wybuchem określa Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. (Dz. U. 2010 nr 138 poz. 931). Realizacja tego obowiązku, jak określają przepisy, spoczywa na inwestorze, projektancie czy późniejszym użytkowniku procesu technologicznego. Realizacje tego obowiązku można zlecić doświadczonym firmom zajmującym się tego typu projektami, jak np. CORONA Serwis. Tym bardziej, że jest to proces złożony, wymagający znajomości odpowiednich norm, standardów technicznych i dużego doświadczenia.